فیبر نوری یا تار نوری به انگلیسی  Optical Fiber رشته باریک و بلندی از یک مادّه شفاف مثل شیشه یا پلاستیک است که می‌تواند نور وارد شده  از یک سر را، ازسمت دیگر خارج کند. فیبر نوری داری پهنای باندی بسیار بالاتر از کابل‌های معمولی می‌باشد، با فیبر نوری می‌توان داده‌هایی مانند تصویر، صوت و غیره  را به راحتی با پهنای باند بالا تا 10 گیگابیت بر ثانیه و بالاتر انتقال داد. امروزه مخابرات فیبر نوری به دلیل پهنای باند وسیعتر در مقایسه با کابل‌های مسی، و تاخیر کمتر در مقایسه با مخابرات ماهواره ای از مهمترین ابزار انتقال اطلاعات محسوب می‌شود.

فیبر نوری single mode و multi mode

فیبرهای نوری به دو دسته تقسیم می شوند :

تک حالتی (single mode)

چند حالتی (multi-mode)

فیبر نوری سینگل مود عموما دارای قطر 9µm (میکرومتر) است و برای ارسال و دریافت داده نیاز به تکنولوژی لیزر دارد. می توانید سیگنال را تا چند مایل جا به جا کنید، که برای تامین کنندگان تلفن ها و تلویزیون های کابلی مناسب است. در نوع چند حالته همان طور که نامش نشان می دهد، کابل multi-mode اجازه می دهد که سیگنال در حالت های مختلف یا چند مسیر، در داخل هسته (کابل) جا به جا شوند. این نوع کابل با فیبر نوری ای با قطر 62.5µm  یا 50 µm (میکرومتر) موجود است. اگر چه سایز هسته ی single mode  و multi-mode با هم فرق دارند، هر دو نوع کابل فیبر دارای یک قطر خارجی هستند که اندازه ی آن 250 µm است.

فیبر سینگل مود (single mode)

فیبر سینگل مود دارای قطر کوچکی است (کمتر از 10 µm) که اجازه می دهد تنها یک حالت یا اشعه ی نور در فاصله ی 1310 nm  یا 1550nm انتقال پیدا کند. به همین دلیل هنگامی که نور در هسته ی فیبر نوری single mode جا به جا می شود، یک انعکاس مختصر تولید می شود. این باعث می شود که ضریب استهلاک فیبر کاهش پیدا کند و این توانایی را ایجاد می کند که سیگنال بتواند جلوتر برود. در نتیجه فیبر سینگل مود در فواصل طولانی و برنامه های کاربردی ای که دارای پهنای باند بیشتری هستند، استفاده می شود.

فیبر مالتی مود (multi-mode)

فیبرهای مالتی مود  دارای هسته ی بزرگتری هستند (62.5µm و 50 µm) که چند حالت را به صورت همزمان راهنمایی می کند، و به این منظور است که داده های بیشتری می توانند از هسته ی فیبر مالتی مود در یک زمان عبور کنند. این باعث می شود که انعکاس نور و پراکندگی و نرخ استهلاک بیشتری ایجاد شود، که باعث کاهش کیفیت سیگنال در فاصله ی طولانی می شود. عموما فیبر های مالتی مود در فواصل کوتاه، برای انتقال داده و برنامه های کاربردی صوتی / تصویری در شبکه های LAN استفاده می شوند.

همان طور که در بالا توضیح داده شد،  ساختار داخلی فیبرهای single mode و multi-mode با هم فرق دارند و این تفاوت ها باعث می شود که بین این دو نوع کابل، تفاوت های زیر به وجود می آید :

• تفاوت انتشار نور
• تفاوت های بصری
• تفاوت در هزینه های گسترش

کدام یک از موارد زیر را در نظر بگیریم :

مهمترین عاملی که باید در اتنخاب فیبر نوری نظر بگیریم فاصله است. به عنوان مثال در داخل دیتاسنتر، طبیعی است که از کابل multi-mode استفاده کنید که  تا فاصله 300 متر و 400 متر برای شما مناسب است. اگر فاصله ی کابل کشی شما طولانی است، می توانید از کابل single-mode استفاده کنید (تا فاصلهی 10 کیلومتر- 40 کیلومتر – 80 کیلومتر و حتی بیشتر). فقط کافی است که شما از اپتیک مناسب برای فاصله ی مورد نظر خود استفاده کنید.

نتیجه گیری

فیبر مالتی مود انتخاب مقرون به صرفه ای است اگر در مورد برنامه های کاربردی دیتاسنتر تا 550  متر باشد. حالت سینگل مود هنگامی که فاصله از 550 متر فراتر باشد انتخاب مناسبی است.

فیبر نوری outdoor عموما دارای یک روکش PE مشکی است. روکش کابل فیبر نوری indoor عموما از جنس PVC هستند و زرد یا نارنجی هستند.

کابل فیبر نوری عموما طراحی بافرشان محکم است تا بتوانند عمودی و افقی نصب شوند. کاربرد های فیبرهای outdoor بیشتر است. آنها را می توان در اقیانوس ها برای اینکه دو شهر را بهم متصل کند و یا برای اتصال دو ساختمان بهم یا اردوگاه ها استفاده کرد.

کابل های indoor/outdoor عموما کاربرد در LAN دارند تا همان کابل در بین ساختمان ها (در محیط بیرون) یا در خود ساختمان (داخل) استفاده شوند.

روکش کابل فیبر نوری(LSZH, PVC)

روکش کابل فیبر نوری می تواند استحکام، بی عیبی، حفاظت کلی کابل های فیبری را فراهم کند. روکش PVC  پرکاربردترین روکش است.  PVC در محیطی که احتمال آتش سوزی هست می تواند بسیار خطرناک باشد، از آنجایی که دود غلیظ و گاز هیدروژن کلرید آزاد می کند، می تواند برای انسان ها آزار دهنده و موجب خوردگی ابزار الکترونیکی شود.  LSZH  روکشی است که از ترکیب خاصی ساخته شده است که هنگام دود کمتری تولید می کند و ترکیبی از هالوژن های سمی تولید نمی کند.